Similarities and Differences Between Feline Infectious Peritonitis and COVID-19: Traditional Review

Koronavirüsler [coronaviruses (CoVs)], insan ve hayvanlarda ciddi hastalıklara ve salgınlara sebep olmaktadır. Günümüzde hâlen etkinliğini sürdüren şiddetli akut solunum sendromu-CoV-2 [severe acute respiratory syndrome-CoV-2 (SARS-CoV-2)], tüm dünyanın yaşam tarzında köklü değişikliklere sebep olmasının yanı sıra sağlık sistemleri ve finansman üzerine de ciddi sonuçlar doğurmuştur. İnsanlarda SARS-CoV-2'nin biyolojisi ve patogenezi ile ilgili son 1 yıldır kapsamlı ve detaylı araştırmalar yapılmakta, hastalığın önlenmesi ve tedavisinde yeni stratejiler geliştirilmeye çalışılmaktadır. CoV'ların 1930'lu yıllardan beri çeşitli hayvan türlerinde respiratorik, gastrointestinal, hepatik, nörolojik ve renal hastalıklara sebep olduğu bilinmektedir. Feline enfeksiyöz peritonitis, patojenik kedi CoV'larının neden olduğu bir hastalıktır. Bu hastalık, granülomatöz lezyonlar (kuru veya nonefüzif form) ya da vücut boşluklarında efüzyon oluşumuna sebep olan vaskülitis (ıslak veya efüzif form) ile karakterizedir. Kedilerin enfeksiyöz peritonitisi, veteriner hekimlik alanında iyi bilinmesine rağmen hekimler için hâlen insanlardaki koronavirüs hastalığı-2019 gibi tedavide zorluk yaratan ve esrarengiz bir hastalık olmasının yanı sıra kedi sahipleri için de üzücü ve kahredici bir tanı olmaya devam etmektedir. Feline enfeksiyöz peritonitisin ortaya çıktığı son 40 yılı aşkın bir süredir patogenezi, teşhisi ve tedavisini geliştirme çabaları için çok sayıda araştırma yapılmış ve yapılmaya da devam etmektedir. Bu derleme, hâlen gizemini koruyan SARS-CoV-2 ve kedi CoV enfeksiyonları arasındaki olası benzerlikler ve farklılıkların ortaya konarak, yapılacak araştırmaların muhtemel tartışma noktalarına katkı sağlaması amacıyla ele alındı.