A NEW MULTI-CRITERIA DECISION MAKING METHOD: BULUT INDEX-BETA (BI-β)

Amaç: Çalışmanın temel amacı, çok kriterli karar verme (ÇKKV) problemlerinin çözümü için geliştirilen Bulut Endeks-Beta (BE-β) yöntemini hem teorik hem de uygulamalı olarak tanıtmaktır. Bu kapsamda Bulut Endeks (BE) ile bu yöntemin gelişmiş versiyonu olan BE-β karşılaştırılmıştır. Yöntem: Yöntemler, Türkiye’deki Temel Eczacılık Ürünlerinin ve Eczacılığa İlişkin Malzemelerin İmalatı sektörünün 2006-2019 dönemi finansal tablo verileri üzerinden test edilmiştir. BE-β versiyonunda işlem adımları hem kısaltılmış hem de sadeleştirilmiştir. Ayrıca her iki yöntemden elde edilen bulgular arasındaki ilişki, Spearman sıra ve Kendall Tau korelasyon yöntemleri ile ölçülmüştür. Bulgular: Spearman sıra ve Kendall Tau korelasyonları sonuçlarına göre BE ve BE-Beta skorları arasında istatistiksel olarak anlamlı olmayan negatif zayıf bir ilişki vardır. Türkiye’deki Temel Eczacılık Ürünlerinin ve Eczacılığa İlişkin Malzemelerin İmalatı sektörünün 2006-2019 dönemi değerlendirildiğinde BE yöntemine göre en iyi alternatif, 57,52 BE skoruna sahip 2019 yılıdır. BE-β yönteminde ise en iyi alternatif 68,12 BE-β skoruna sahip 2014 yılıdır. BE yöntemine göre en düşük performansın gösterildiği alternatif 38,96 BE skoruna sahip 2010 yılıdır. Benzer şekilde BE-β yönteminde de en düşük performansın gösterildiği alternatif 30,72 BE-β skoruna sahip 2010 yılıdır. Özgünlük: ÇKKV problemlerinin çözümüne yönelik dinamik ve kolay uygulanabilir özgün bir endeks ortaya konulmuştur. Ayrıca endekslerle daha alt seviyelerde çıktı üretilebilmesinden dolayı daha zengin içgörü elde edilerek derinlemesine analiz yapılabilmektedir. Anahtar Kelimeler: Karar Analizi, BE, Bulut Endeksi, BE-β, Çok Kriterli Karar Verme, Bulut Endeks-Beta JEL Kodları: C44, C58, C61, G30