Badania kopalnego DNA – możliwości i ograniczenia

Abstrakt Ostatnie cztery dekady przyniosły znaczący rozwój archeologii molekularnej i badania nad kopalnym DNA (aDNA). Nowatorskie metody uwzględniają szeroki zakres badań, począwszy od sekwencjonowania niewielkich fragmentów mitochondrialnego DNA po wielkoskalowe badania całych populacji, łączące sekwencjonowanie genomów mitochondrialnych, genów podlegających doborowi naturalnemu, jak i całych genomów jądrowych. Postęp, zwłaszcza w dziedzinie technologii sekwencjonowania DNA, umożliwił pozyskanie informacji ze szczątków paleontologicznych i materiału archeologicznego, umożliwiając zbadanie związków filogenetycznych między wymarłymi i współczesnymi gatunkami. Dzięki zastosowaniu technologii sekwencjonowania nowej generacji możliwe stało się poznanie sekwencji DNA nie tylko bezpośrednio ze szczątków ludzkich lub zwierzęcych, ale także z osadów sedymentacyjnych z głębin jezior oraz jaskiń. W artykule przedstawiono możliwości i ograniczenia występujące w badaniach nad kopalnym DNA ludzi, zwierząt czy bakterii z podkreśleniem wkładu polskich badaczy w rozwój tej dziedziny nauki.