The heavy metals in Alhagi pseudalhagi, Artemisia terrae-albae, Ceratocarpus arenarius of Mangystau region

Бұл мақалада Маңғыстау облысының аумағында жиналған Alhagi pseudalhagi, Artemisia terrae-albae, Ceratocarpus arenarius және топырақ үлгілерінің құрамындағы ауыр металдардың (Pb,Cd, Zn, Cu, Mn, Co, Ni) зерттеу нәтижелері ұсынылған. Басым өсімдіктер мен топырақ үлгілері3 нүктеден жиналды: №1 нүкте (Ақтау қаласы, «Береке» шаруашылығы ), №2 нүкте (Форт- Шевченко қаласы, «Әсем-Алмаз» шаруашылығы) және №3 нүкте (Жаңаөзен қаласы, «Нұркен»шаруашылығы). Ауыр металдар атом–абсорбциалық спектрометрия әдісі арқылы анықталды.Топырақ үлгілеріндегі мұнай өнімдерінің жаппай үлесін өлшеуді жүргізу тәртібі «Флюорат-02»сұйық анализаторында жүргізілді. Өсімдіктердің ауыр металдарды құрамдарына жинақтауқасиеттері әртүрлі болып келеді. Зерттелген өсімдіктер арасында Artemisia terrae-albae еңүздік жинақтаушы қасиеттерімен ерекшеленетіні анықталды. Ал Ceratocarpus arenarius басқада өсімдіктер түрлерімен бір экологиялық жағдайларда өсетіндігіне қарамастан, құрамындаауыр металдарды аз мөлшерде жинайтындығымен ерекшеленеді. Барлық зерттеу жүргізілгеннүктелерден алынған топырақ үлгілерінде ауыр металдардың мөлшері рұқсат етілген деңгейдіңаясында екені анықталды. Бірақ, физико-географиялық аймақтары мен геологиялық факторларерекшеліктеріне байланысты болуына мүмкін, мырыш, кобальт металдары рұқсат етілген 1,09 –1,72 ауқымындағы шекті-рауалы концентрациясы (ШРК) деңгейінен шамалы асатыны анықталды.Түйін сөздер: Маңғыстау облысы, ауыр металдар, атомдық-абсорбциялық спектрометрия,өсімдіктің басым түрі, жинақтаушы қасиеттері.